Arap Birliği ve İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) üyelerinden oluşan ve aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 6 ülkeli Gazze temas grubunun cuma günü Washington’da düzenlediği basın toplantısı sırasında diplomasi tarihinde benzeri görülmemiş bir olay yaşandı ve Filistin Dışişleri Bakanı Riyad el-Maliki’nin ABD tarafından verilen vizesinde konuşma yasağı olduğu belirtildi.
TEK KELİME EDEMEDİ
Filistin ile ilgili bir soru yöneltilen Bakan el-Maliki tek kelime edemezken araya Suudi Dışişleri Bakanı Faysal bin Ferhan el-Suud girdi ve salondaki gazetecilerin şaşkınlık içinde birbirine bakmasına sebep olan şu açıklamayı yaptı: “Ekselanslarının vize şartlarına göre sorunuza yanıt vermesine izin verilmiyor. Yani, ABD hükümeti Ekselanslarına medyanın sorularına cevap vermesine veya medyayla etkileşime girmesine izin vermeyen kısıtlamalar getirdi.”
Bu noktada şok içinde şu soruyu sordum: “Peki cevap verirse ne olur?” Suudi Bakan bin Ferhan, tarihe geçecek bir yanıt verdi: “Net yasal sonuçları olacağına inanıyorum.”
ABD: ‘YASAK KOYMADIK’
Haberin Hürriyet ve CNN TÜRK aracılığıyla Türkiye ve dünya kamuoyuna duyurulmasıyla birlikte ABD’ye, “konuşma özgürlüğünü” ihlal eden bu yasağından ötürü sosyal medyada büyük tepkiler gelirken; ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller, herhangi bir kısıtlama getirmediklerini iddia etti. “Vize kayıtları gizlidir ancak ABD göçmen kanunu bireylerin basınla konuşmasını yasaklayan herhangi bir hüküm içermemektedir ve biz de herhangi bir kısıtlama getirmedik” diyen Miller’ın açıklaması şüphe uyandırdı.
Miller’ın açıklamasına göre şu iki seçenekten başka bir seçenek teknik olarak mümkün değil: Ya Suudi ve Filistin dışişleri bakanları yalan söyledi ya da ABD Dışişleri Bakanlığı.
FİDAN’IN DİPLOMASİ TURU
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan da temas grubu üyelerinin arasındaydı. Washington’daki basın toplantısı sırasında Hürriyet’in sorusunu cevaplandıran Fidan, ateşkes olsa dahi iki devletli çözüme ulaşılmadığı takdirde Gazze’de savaşların bitmeyeceğini öne sürdü. Türkiye’nin garantörlük mekanizması önerisini yeniden dillendiren Fidan, Gazze’de savaş sonrası düzeni sağlamak için Türk güvenlik güçleri teklif edip etmedikleri sorumuza ise “her türlü katkıyı yapmaya hazırız” dedi.
Günün ilerleyen saatlerinde Fidan, ABD Dışişleri Bakanı Blinken ile ikili bir görüşme yaptı. ABD’den gelen açıklamaya göre şunlar konuşuldu: “Bakan Blinken ve Dışişleri Bakanı Fidan, İsrail-Hamas çatışmasını ele alırken, çatışmanın bölgenin başka yerlerine yayılmaması için gösterilen çabalar, kalan rehinelerin serbest bırakılmasının gerekliliği ve insani yardım sağlanması üzerinde yoğunlaştı. Bakan, İsveç’in NATO üyeliğinin gecikmeden onaylanmasının önemini vurguladı.”
GAZZE İÇİN 6+1 GÖRÜŞMESİ
Filistin Dışişleri Bakanı el-Maliki’nin “sus yasağı” gölgesi altında ABD Dışişleri Bakanlığı binasına giden Gazze temas grubu, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile toplu bir görüşme yaptı.
ABD Dışişleri’nin açıklamasına göre Blinken şu noktalara dikkat çekti: “Blinken, İsrail’in Hamas’ın 7 Ekim saldırılarını bir daha asla tekrarlamamasını sağlama hakkına verdiği desteğin yanı sıra Gazze’deki ihtiyaçların karşılanması, Filistinli sivillerin zarar görmemesi, yerinden edilmenin önlenmesi ve çatışmanın daha da yayılmasının kontrol altına alınmasının aciliyetine verdiği desteği yineledi.”
Temas grubu ABD’den sonra Kanada Başbakanı Justin Trudeau ve Dışişleri Bakanı Melania Joly ile görüşmek üzere Kanada’ya geçti.